การถูกแมวกัดหรือแมวข่วนเป็นเรื่องที่ต้องระมัดระวัง เพราะอาจเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ การปฐมพยาบาลเมื่อถูกแมวกัดหรือแมวข่วน มีขั้นตอนดังนี้:
ขั้นตอนการปฐมพยาบาลเมื่อถูกแมวกัดหรือข่วน
- ทำความสะอาดแผล
- ล้างแผลทันที: ล้างแผลด้วยน้ำสบู่และน้ำสะอาดอย่างน้อย 5 นาที เพื่อขจัดสิ่งสกปรกและลดปริมาณเชื้อโรคในแผล
- ใช้ยาฆ่าเชื้อ: หากมีแอลกอฮอล์หรือไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ สามารถใช้ทำความสะอาดบริเวณรอบๆ แผล แต่ระวังไม่ให้ใช้มากเกินไปเพราะอาจทำให้แผลแห้งและหายช้า
- หยุดเลือด
- หากแผลมีเลือดออก ให้ใช้ผ้าสะอาดหรือสำลีที่สะอาดกดเบาๆ บริเวณแผลเพื่อหยุดเลือด ควรกดไว้ประมาณ 5-10 นาทีจนกว่าเลือดจะหยุดไหล
- ปิดแผล
- เมื่อเลือดหยุดไหลแล้ว ควรใช้ผ้าก๊อซหรือพลาสเตอร์ปิดแผลเพื่อป้องกันเชื้อโรคเข้าสู่แผล
- หากแผลมีขนาดใหญ่หรือลึก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อดูว่าต้องการการเย็บแผลหรือไม่
- การดูแลหลังปฐมพยาบาล
- เปลี่ยนผ้าก๊อซหรือพลาสเตอร์ทุกวันหรือเมื่อเปียกหรือสกปรก เพื่อรักษาความสะอาดของแผล
- สังเกตอาการของแผล หากพบว่ามีอาการบวม แดง มีหนอง หรือมีไข้ ควรไปพบแพทย์ทันที
อันตรายที่อาจเกิดขึ้น
- การติดเชื้อแบคทีเรีย
- เชื้อ Pasteurella: เป็นแบคทีเรียที่พบมากในปากของแมว อาจทำให้แผลบวม แดง และปวดภายใน 24 ชั่วโมง
- เชื้อ Capnocytophaga: เชื้อนี้พบได้ในปากของสัตว์เลี้ยงบางชนิด สามารถทำให้เกิดอาการแพ้ในคนที่มีภูมิคุ้มกันต่ำ เช่น มีไข้ ปวดกล้ามเนื้อ และมีอาการผิวหนังแดง
- เชื้อ Staphylococcus และ Streptococcus: เชื้อเหล่านี้อาจทำให้แผลอักเสบ ติดเชื้อ และในบางกรณีอาจทำให้เกิดการติดเชื้อที่แพร่กระจายไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกาย
- โรคพิษสุนัขบ้า
- แม้ว่าแมวจะไม่เป็นพาหะของโรคพิษสุนัขบ้านักเท่ากับสุนัข แต่ยังมีโอกาสที่แมวจะนำเชื้อโรคพิษสุนัขบ้ามาได้ หากถูกแมวกัด ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าโดยทันที
- โรคไข้แมว (Cat Scratch Disease)
- โรคไข้แมวเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Bartonella henselae มักพบในเด็ก อาการจะเริ่มจากบวมที่ต่อมน้ำเหลืองบริเวณที่ถูกข่วน ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย และมีไข้ อาจต้องใช้ยาปฏิชีวนะในการรักษา
การป้องกัน
- ฉีดวัคซีน: ควรนำสัตว์เลี้ยงของคุณไปฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าเป็นประจำ
- การล้างมือ: ล้างมือด้วยสบู่และน้ำสะอาดทุกครั้งหลังจากสัมผัสกับสัตว์เลี้ยง
- เลี่ยงการถูกกัดหรือข่วน: หลีกเลี่ยงการเล่นแรงๆ กับแมว และสอนเด็กให้รู้จักวิธีการเล่นที่ปลอดภัย
การปฐมพยาบาลอย่างถูกวิธีและการดูแลแผลอย่างเหมาะสม จะช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อและป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนได้
